Regelmatig lezen we de uitwassen van het oude kapitalistische systeem in de krant. Het woord ‘graaiers’ bestond voor de crisis amper en rekent op steeds meer afkeur en tegenwoordig ook op strafvervolging.

In het nieuwe bewuste kapitalisme is zingeving belangrijker dan het maken van winst. Het afschuiven van goedkope productie en vervuilende technieken naar de zogenoemde lagelonenlanden is een steeds groter wordende risico voor een merk of de reputatie van een organisatie. In deze tijd van het wereld wijde web zijn er geen grenzen. Steeds meer mensen voelen zich wereldburger en zijn zich bewust van de onderlinge verbondenheid van ecosystemen, organisaties, mensen, landen en financiële systemen.

Bewust kapitalisme kijkt naar het grotere geheel of systeem waar de organisatie deel van is. In de huidige tijd van decentralisatie, het dragen van persoonlijke verantwoordelijkheid en daarmee het overdragen van de macht van de top naar beneden, is het stakeholder paradigma een beter alternatief. In het stakeholder perspectief heeft ieder, die op wat voor wijze dan ook te maken heeft met organisatie, een belang. Het vervullen van deze belangen is de doel van de organisatie en de organisatie kan op haar beurt niet zonder de stakeholders. Voor een organisaties zijn stakeholders: het personeel, de toeleveranciers, de gezinnen van deze mensen, het directe leefmilieu, de gemeenschap en de klanten.

In een bewust kapitalisme is het belangrijk dat al deze contracten tussen de stakeholders en de organisatie op vrijwilliger basis worden aangegaan. De organisatie zal dan dienstbaar moeten zijn naar al zijn of haar stakeholders en moeten zoeken naar de beste mogelijke manier van afstemmen van de verschillende belangen. Dit vergt visie en discipline van het leiderschap. Een organisatie staat ten dienste van het grotere geheel en heeft een doel en daarmee bestaansrecht. Soms is er verwarring over het doel of de kernwaarden van een organisatie met als gevolg dat stakeholders afhaken en daardoor schade aan de organisatie wordt toegebracht. Organisaties worden gedwongen zichzelf steeds te verbeteren en verantwoordelijkheid te nemen, andere organisaties die het beter doen, zullen de plaats in nemen van minder ethische organisaties. Het groeiend bewustzijn en beschikbare informatie over organisaties is daarin de motor.

Steeds meer mensen laten hun stem horen en met het groeiende bewustzijn is immoreel zakendoen not done. Terugkeren naar moraal, eerlijkheid, openheid en transparantie zijn de pijlers van het bewuste kapitalisme. Winst maken is altijd ondergeschikt als het ten koste gaat van stakeholders en in de toekomst zullen bedrijven hierop worden afgerekend.